Bonba tona ugarirekin Elgeta suntsitu, eta bederatzi urte geroago konpondu zuten udaletxearen eraikina.
Baina gogorrena, 75 urte pasatu eta gero, oraindik inork barkamenik eskatu ez izana da.
Elgeta eta bere inguruak, Euskal Erresistentziaren eredu izan ziren. Matxinatuek eta bere aliatuek, Alemaniar, Italiar eta Mairuekin ezin izan zituzten hemengo lubakiak gainditu.
Mola eta Camilo Alonso Vegaren tropek, beraien erasoaldietan behin eta berriro jasan behar izan zuten porrota.
Militar profesionalen aurrean, gudari eta milizianoen buruzagiak zibilak ziren: Felipe Bediaga, Pablo Ugarte, Segundo Olazagoitia, Patxo Gorritxo, Felix Casero, Pablo Beldarrain... gudari eta milizianoen armarik onena Askatasunaren Irrintzian sinestea izan zen.
Honenbestez, deialdia luzatu nahi diegu gerran zehar hildakoen senideei, baita hain era heroikoan Elgetako sektorean aritutakoei, honako batailoi hauetan:
Euskal miliziak, Euskal Milizia Antifaxistak, Milicias Populares, Amuategi, ANV I Olabarri, Arana Goiri, Regimientos vasco de Artilllería (artileria astun eta arina, 2. eta 3. regimentoak), Azaña, Castilla, Compañia Roja Alza, Dragones, Ibaizabal, Brigada Internazionalistak, Itxasalde, Kirikiño, Larrañaga, Loiola, MAI IRRINTZI, Martiartu, Muñatones, Otxandiano, Pablo Iglesias, Rusia, Saseta (Ametrailatzaileen konpainia), UHP, Zabalbide, UGT13 Martinez Aragón edo Barakaldo, CNTren 1go zulatzaile-minatzaileen batailoia, CNT-8 babeslekuen ingeniariak, Eusko Gudarostearen 2. zulatzaile minatzaile batailoia, Zulatzaile-minatzaileen Matxin konpainia, 15. zulatzaile-minatzaile batailoia, Intendentziaren Delegaritza, Osasungile eta gasaren kontrako gudaren delegaritza, guda garraioaren delegaritza, arma eta munizio delegaritza.